Postkantoor dat in een treinwagon is ingericht t.b.v. het sorteren van poststukken die bij elk station kunnen worden aangenomen en/of afgegeven

Dunner gemaakt; kan gaan om 'n dun plekje in het zegelpapier of het kan de hele zegel betreffen

Frankeerzegels die op krantenpapier zijn geplakt en waarover de krantentekst wordt gedrukt, zodat daarmee het zegel ongeldig wordt gemaakt

Opdruk op zegels die gebruikt worden bij de instructie van medewerkers van La Poste, zgn. postscholen; ongeldig voor frankering

Stempel dat aanduidt dat het poststuk is gelicht na het vertrek van de laatste lichting en alsnog is verzonden

Avis de Réception - bericht van ontvangst

Speciaal poststuk (brief, envelop, briefkaart) dat tijdens het beleg van Parijs (1870-71) met luchtballonnen (die post hebben vervoerd) is meegenomen om dan in het onbezette gebied te worden afgeworpen of na landing van de ballon verder te worden vervoerd

Strip van meerdere dezelfde en/of verschillende zegels aan elkaar. Bij roulettezegels zijn dit strippen, bestaande uit het maximaal aantal zegels aan elkaar bijvoorbeeld 500 of 1000, waarvan er steeds één zegel, op regelmatige afstand, een nummer heeft op de achterzijde (meestal om de 5 of 10)

Verticaal streepje in de eerste regel van het datumblok (bloc dateur), met links het nummer van de lichting en rechts het getal in cijfer(s)van de datum

Datumblok; middelste deel van het datumstempel dat soms ook de tijd aangeeft. Er bestaan ook rechthoekige stempels

Zegels van het type Cérès, die gedrukt zijn in steendruk tijdens de Frans-Duitse oorlog 1870-71 in Bordeaux, in het onbezette deel van Frankrijk en die wezenlijke verschillen vertonen met in boekdruk gedrukte Cérès-zegel van vóór de periode 1870

Zinken kogels met speciale uitsteeksels die tijdens het beleg van Parijs (1870-71) met brieven gevuld in het stadje Moulins in de Seine werden gegooid, waarvan men verwachte dat deze dankzij de stroming richting de zee in Parijs zouden belanden

Toevalligheidsstempels, of als men geen postaalstempel ter beschikking had i.v.m. oorlogshandeling, geplaatst op zegels die veelal niet op normale wijze waren afgestempeld

Speciaal stempel om aangeleverde hoeveelheid drukwerk af te stempelen

Stempel met golvende buitenlijn

Stempel met buitenlijn bestaande uit punten

Stempel T wordt gebruikt om aan te geven dat er port nageheven moet worden omdat ere of onvoldoende is gefrankeerd of in het geheel niet is gefrankeerd; dit stempel komt voor in verschillende vormen, onder andere in een driehoek, groot en klein, of zonder omlijsting

Centrering van het zegelbeeld op het postzegelpapier. Tot ca. 1930 had men veel problemen bij het aanbrengen van de perforatie, waardoor er veel sterk gedecentreerde zegels bestaan uit deze periode

Hoekdeel van een postzegelvel waarop de datum vermeld staat wanneer het vel is gedrukt; het bevindt zich als regel rechtsonder op het vel

De postdienst, verzorgd door een postbeambte, aan wie daartoe een gereserveerde treincoupé ter beschikking werd gesteld. De beambte gaf aan ieder station de betrokken postzak af en/of nam brieven in ontvangst voor de volgende plaatsen op de lijn. Aanvankelijk plaatste hij op deze brieven zijn speciale convoyeurstempel op de achterkant, later op de voorkant op of naast de postzegel

School van La Poste waar de verschillende, o.a. loket functionarissen worden opgeleid en waar men later gebruik maakte van speciaal voor dit doel vervaardigde “fictieve” postzegels

Afkorting van Département d'Outre Mer = Overzeese Departementen; bij Frankrijk behorende voormalige koloniën die niet zelfstandig werden, maar als departementen bij het moederland zijn gaan behoren (Guade-loupe, Martinique, Réunion, Guyana)

Niet juist door de perforatiemachine gecentreerd zegelbeeld, met perfora-tie in de richting van linker- of rechter- als boven- of onderrand

Zegeltype met afbeelding van Keizer Napoléon III officieel in gebruik van 1853 tot en met 1871, maar werden ook nog later gebruikt

Proefdrukken van de artist; door de graveur zelf gemaakte en gesigneerde afdrukken van de oorspronkelijke gravure. (zie ook épreuve de luxe)

Luxe, soms gesigneerde, afdrukken van (enkele) postzegels op een velletje. Ze werden gemaakt om na verschijnen aan enkele officiële personen, hoogwaardigheidsbekleders, te worden aangeboden. Via onduidelijke ka-nalen zijn exemplaren in de handel opgedoken

Vignetten met frankeerwaarde, echter niet postaal; gebruikt ten behoeve van de opleiding van postbeambten (opvolgers van "annulé" en speciale "spécimen"-zegels, gebruikt bij postopleidingsscholen)

Ondergrond in bepaalde kleur gedrukt, om niet alleen het namaken van de zegels moeilijker te maken maar ook het opnieuw gebruiken van de zegels tegen te gaan, o.a. gebruikt bij het type Sage

Beschermlaag aangebracht als de ondergrond van het zegelbeeld om te voorkomen dat men het stempel eraf wiste en de zegel opnieuw gebruik-te (zie ook: guilloche en burelage en papier quadrillé)

Om bij het drukken de volle (beeld)vlakken goed te laten afdrukken, moeten deze, in de zgn. legger, een grotere drukspanning krijgen. Dit deed men door gebruik te maken van een op papier geplakt stuk fijn lin-nen; hierdoor kon dit niet meer rekken. Op dit op dun papier geplakte stuk linnen werd een afdruk gemaakt, en op die plaatsen waar een grote-re spanning moest komen (in het médaillon om de “kop” bijvoorbeeld) werd nu een extra stukje karton, papier of soms linnen geplakt. De struktuur van het linnen kwam tijdens het drukken in de afdruk te voorschijn. Vooral bij de getande Cérès-uitgifte komt dit erg veel voor

Een via electro-galvanoplastische techniek vervaardigde koperen drukvorm. Deze losse galvanos combineerde men tot een drukvorm (planche).
Een galvano wordt verkregen via electrolyse, door het aangroeien van bijvoorbeeld een dunne koperen huid; door tegengieten met lood, tot de gewenste letterhoogte, wordt een drukvorm verkregen; bij de eerste emissie (FR) werden 15 losse galvanos in 3 rijen geplaatst; vervolgens werd een nieuwe galvano gegroeid via een matrijs (natuurrubber) tot een vorm van 15 zegels; deze vervolgens 10 maal vermenigvuldigen zodat een vorm van 150 zegelbeelden ontstond; deze weer aangroeien tot één vorm en de drukvorm van 150 zegelbeelden kon worden afgedrukt. Later werden er ook losse galvanos gebruikt en deze samengevoegd tot een complete drukvorm, zoals bij het type Sage. Men maakte zesmaal een vorm van 25 losse galvanos; daar tussen plaatste men een half blanco breed zegelbeeld in horizontale richting en een heel blanco zegelbeeld in verticaal richting, waarna vervolgens hiervan een natuurrubberen matrijs werd gemaakt en via electrolyse de vorm aangroeide tot 150 zegelbeel-den. Twee vormen van 150 zegelbeelden (6x 25 zegels) naast elkaar werden de totale drukvorm. Na drukken sneed men het grote vel in twee delen en het loketvel van 150 zegels was klaar

“Versiering” bestaande uit fijne golvende lijnen, komt ook voor op de zegel velranden, o.a. gebruikt als drukcontrole (plaatdruk)

Bij het drukken van de rol, rotatief drukken, plakt men het begin van de volgende rol aan het uiteinde van het aflopende papierrol. Op dit raccord, dus op deze aan elkaar geplakte papierstrook, worden ook zegels gedrukt. Het is de bedoeling dat de drukker deze delen verwijderd hetgeen echter niet altijd gebeurt

Extra brievenbuslichting (na de laatste), in gebruik vanaf 1876 en aangeduid door de letter E + een cijfer in de linkerbovenhoek van het datumblok

Extra omlijsting van de drukvorm die bij het drukken op het zegelvel wordt afgedrukt in dezelfde kleur als de zegels

Cijfer op de horizontale witte strook ter breedte van een half zegelbeeld tussen zegelblokken van 25 in een vel, dat het jaar van drukken aangeeft; b.v. bij zegels, gedrukt tussen 1900 en 1910, staat 1 voor 1901, 2 voor 1902, enz.. Er werd steeds één cijfer afgedrukt, dus een 1 kan zowel 1901 als 1891 of 1911 betekenen. (zie ook: planche en galvano). Later ook bekend op de breedte van een heel zegelbeeld

Ongetand/ongeperforeerd. Vóór 1900: postzegels die ongeperforeerd aan de loketten werden verkocht of per abuis niet of gedeeltelijk geperforeerd.
Officieel geperforeerde postzegels: Deze zegels zijn afkomstig van gehele vellen die vóór 1940 ongeperforeerd in beperkte mate in circulatie kwamen. Meestal waren dit vellen die aan de controle waren ontsnapt. Vanaf 1940 zijn er echter regelmatig bepaalde hoeveelheden, zogenaamd "per abuis" en op verzoek van bepaalde handelaren, op de markt gekomen. De F.I.P. heeft alle na 1940 verschenen “non-dentelés” op de zwarte lijst geplaatst.
Het ongetand/ongeperforeerd-zijn kan ook het gevolg zijn van een fout bij het aanbrengen van de perforatie dus abusievelijk ongetand. Een dergelijke misperforatie komt voor als de perforatie-unit uitvalt

(Papillon=los blaadje papier) Briefjes, die in een bundeltje bij elkaar gebonden, met een luchtballon naar buiten de stad werden vervoerd tijdens het beleg van Metz in september 1870

Als gevolg van verkeerde plaatsing van het zegelvel in de perforatiemachine is een foutief aangebrachte perforatie ontstaan b.v. door het zegel-beeld, horizontaal en/of verticaal

Tot drukvorm samengevoegde (zegel)clichés waarvan gehele zegelvellen worden gedrukt. Een planche (drukvorm) kon bestaan uit 4 of 6 zegelblokken gescheiden door horizontale- (“intervalle horizontale”) en/of verticale uitsparingen (zie ook: galvano)

Papiervouw; als in het papier, vel of rol, tijdens het drukken een vouw ontstaat, kan binnen deze vouw geen drukinkt van het zegelbeeld komen. De zegel heeft hier een onbedrukt papierdeel

Verschillen in tekening of afbeelding of typen van één zegelbeeld; zoals de reports (drukbeeld samenstelling) van de Bordeauxzegels

Voorbeelden van frankeerzegels of postwaarden waarop het woord specimen of anderszins zoals muster, amostra of ultramar is gedrukt; deze werden naar de UPU in Bern gezonden ter distributie naar de andere postadministraties;
Zijn voorbeelden zoals op postkantoren in uitstalkastjes werden gehan-gen, zodat iedereen kon zien hoe deze zegels eruit zagen;
Opdruk werd ook gebruikt op normale frankeerzegels te gebruiken op de Postscholen voor onderricht aan a.s. postbeambten; later ANNULÉ en weer later fictifs met waardeaanduiding;
Zijn ook “probeersels of proeven”, die gedrukt werden op nieuwe persen om deze uit te proberen, of als men een nieuwe perforatie-unit aan de pers koppelde om de kijken of deze het product opleverde dat men wilde

Timbre à Validité Permanente. Zegel zonder waarde-aanduiding waarvan de verkoopprijs aangepast wordt aan het dan veranderde geldende tarief

Stempel dat op brieven werd geplaatst die in postbussen waren geworpen terwijl deze niet gefrankeerd waren, bijvoorbeeld bij een station; op brieven die een bijzondere behandeling vereisten waarvoor met een extra port gefrankeerd had moeten worden; op deze brieven plaatste men ook het T-stempel voor het na te heffen en te betalen port

Zegel die afwijkt van het oorspronkelijke type of zegelbeeld b.v. druk- of papierfout, afwijkende tanding, kleurverschil, e.d.